This post is also available in: English (Angle) Español ( Panyòl)
Caroline Brunton se yon ofisye pwogram nan Fondasyon W.K. Kellogg ki dirije pòtfolyo nasyonal travay ki konsantre sou ekite nan zafè lasante. Pakèt eksperyans li nan domèn sante piblik, ki gen ladan l 13 an nan Sant Kontwòl ak Prevansyon Maladi (CDC), bay yon pèspektiv jeneral sou fason sante piblik ak pi bon aksè a swen sante ede timoun ak fanmi yo pwospere. Li te chita ak Olivia Chung, responsab kominikasyon nan Fondasyon Kellogg, pou pale sou enpòtans sante piblik, detèminan sosyal pou sante yo, leson yo aprann nan pandemi COVID-19 la ak wòl enpòtan patenarya kominotè yo nan avanse ekite nan zafè lasante.
K: Ki sa sante piblik ye, e poukisa li enpòtan pou nou ankouraje bon rezilta pou timoun ak fanmi yo?
R: Sante piblik pèmèt gen sante sou baz yon vizyon kominotè. Se pa jis aksè ak swen sante; se tout bagay ki nan yon kominote ki pèmèt kominote sa a pwospere. Sa gen ladan l asire nou tout moun ka resevwa vaksen, jèn timoun ak fanmi yo gen aksè ak manje, epi manje ak dlo nan yon kominote ki pwòp. Tout eleman sa yo met ansanm pèmèt moun yo an sante, sa ki natirèlman enpòtan anpil pou timoun ak fanmi yo.
Yon gwo sistèm sante piblik pou timoun ak fanmi yo se youn ki reyaji avè yo yon fason jeneral. Li bay garanti si gen enkyetid oswa pwoblèm ki bezwen atansyon, timoun yo ap gen aksè ak sèvis egzakteman kote sa ap ede yo pi byen pwospere.
Pwoteje ak ankouraje aksè ak pwoteksyon swen sante, sitou Medicaid, enpòtan tou pou sante timoun ak fanmi. Medicaid se fason plis pase mwatye nan tout timoun Ozetazini jwenn asirans sante. Sepandan, kòm eta yo ap retire moun nan Medicaid pou premye fwa depi pandemi an te kòmanse, plis pase senk milyon timoun te pèdi pwoteksyon yo jiska kounye a epi konsa yo pèdi aksè ak sèvis swen sante esansyèl. Menm mankman ki genyen nan kouvèti asirans yo ka lakòz timoun yo rate tès devlopman enpòtan, konsiltasyon jeneral pou timoun ak vaksen ki nesesè pou yo pwospere.
K: Ki sa detèminan sosyal sante yo ye, e ki jan yo afekte ekite nan domèn sante?
R: Detèminan sosyal sante yo se yon kad ki te devlope pou demontre enpak faktè ki pa nan sistèm swen sante a genyen sou sante. Pa egzanp, nou konnen bagay tankou edikasyon, travay ak aksè ak manje tout gen yon enpak alontèm sou sante moun.
Apre sa, gen faktè fondamantal sosyal, politik ak ekonomik – tankou diskriminasyon oswa kondisyon sosyoekonomik – ki ka gen enpak tousuit ak alontèm sou sante moun tou.
Kad sa a te elaji definisyon nou pou sante piblik pi lwen pase sèvis gouvènman yo pou l mete tout pati nan kominote a. Gen anpil done ki montre angajman kominote a ak patisipasyon sivik se detèminan ki enpòtan pou sante. Anpil sèvis nan kominote yo se òganizasyon ki nan kominote a ki bay yo an reyalite. Pa egzanp, anpil òganizasyon kominotè te ale nan pòt moun yo pandan pandemi an pou jwenn enfòmasyon moun yo sou kalifikasyon pou pran vaksen ak ki kote vaksen yo te disponib nan zòn yo. Se vrèman sante piblik.
Koneksyon dirèk ant moun nan kominote a se yon pati enpòtan nan sante piblik, e li vrèman te yon chanjman nan apwòch nou pou ede timoun ak fanmi yo rive genyen ak kenbe bon sante.
K: Nan konsekans pandemi COVID-19 la ak efè li gen sou eta sante piblik la, ki leson nou ka aprann?
Pandemi COVID-19 la se te yon tès estrès nan sistèm sante piblik peyi a. Li te mete aksan sou enpòtans òganizasyon kominotè yo pou rive jwenn popilasyon ki ka gen dout sou gouvènman an. Li te ekspoze tou peryòd ogmantasyon ak resesyon finansman sante piblik la. Lè gen yon ijans sante, yo mete anpil lajan nan sistèm nan, men pa gen menm ijans pou kenbe enfrastrikti a. Sa fè li difisil pou resous yo rive jwenn òganizasyon kominotè yo epi finalman nan kominote ki gen plis bezwen yo.
Malgre defi sa yo, gen rezon pou nou gen espwa. Kantite moun ki enskri nan pwogram sante piblik nan fakilte ak inivèsite ap ogmante, epi pwochen jenerasyon mendèv la ap mande chanjman epi fè tande vwa yo.
Fondasyon Kellogg ap travay pou konstwi kapasite nan sistèm sante piblik la pou avanse ekite nan zafè lasante, nan tèt ansanm ak òganizasyon tankou Prevention Institute, k ap ankouraje yon apwòch ekosistèm pou rekonstwi enfrastrikti sante piblik ki santre sou ekite ak jistis. Nou travay tou ak Big Cities Health Coalition, ki reprezante pi gwo vil Ozetazini ki vrèman pran devan nan inovasyon nan sante piblik ak nan abòde rasis ak inegalite sante ki lakòz yon kriz sante piblik.
K: Ki òganizasyon ak pwojè ki fè yon diferans nan avanse ekite nan zafè lasante, e ki jan Kellogg Foundation ap sipòte travay sa a?
R: Nou travay pou avanse chanjman jeneral ak politik ki ankouraje aksè ak kouvèti swen sante epi ranfòse enfrastrikti sante piblik la pou avanse ekite nan zafè lasante.
Nou sipòte òganizasyon tankou National Health Law Program, ki pwoteje epi fè pwomosyon dwa sante moun ak fanmi ki pa gen anpil revni ak moun ki pa sèvi yo atravè defans, edikasyon ak litij. Yo te travay san pran souf pou diminye moun k ap pèdi asirans yo pandan eliminasyon Medicaid la.
Nou sipòte tou Georgetown Center for Children and Families, ki ede patnè nan eta yo sou priyorite pou politik Medicaid. Kounye a y ap travay ak 11 eta yo ki te chwazi aplike pwoteksyon k ap kontinye pou timoun ki gen 0-6 ane, sa vle di fanmi yo ap gen sèlman pou yo enskri pitit yo ki elijib pou Medicaid yon sèl fwa ant lè yo fèk fèt ak lè yo antre lekòl, sa diminye pèt kouvèti asirans ak konplikasyon nan papye yo.
N ap eseye sipòte pwojè ki garanti yon anviwònman politik ki pèmèt pou ekite nan zafè lasante epi pote chanjman nan pawòl k ap pale. Se vrèman yon apwòch ki gen plizyè aspè pou avanse ekite nan zafè lasante.
K: Ki vizyon ki gen pou avni sante piblik la, e poukisa patenarya kominotè esansyèl pou reyalize ekite nan zafè lasante?
Mwen panse tout sektè sante piblik la ap goumen ak avni yo apre pandemi an.
Kòm rekonesans enpak faktè sosyal ak anviwònman an sou byennèt timoun yo, fanmi ak kominote yo ap grandi, sante piblik dwe adapte. Resous yo bezwen pataje yon fason ki pi ekitab nan kominote yo, epi nou bezwen ranfòse relasyon ant sante piblik, lòt sektè ak kominote yo vrèman reflete priyorite ak bezwen kominote sa yo.
Patenarya kominotè yo esansyèl pou reyalize ekite nan zafè lasante paske yo rebati konfyans epi reangajemoun nan sistèm sante piblik la ankò. Òganizasyon ki nan kominote yo ka bay ajans sante piblik yo kòmantè pou asire yo y ap sèvi bezwen kominote yo.
Yo jwe yon wòl enpòtan tou nan defann kominote ak fanmi yo reprezante yo.
Bagay ki pi enpòtan nou ka fè pou avni sante piblik la se asire li vrèman santre moun ki plis bezwen l. Nou bezwen enplike piblik la ankò nan sante piblik, e patenarya kominotè yo se mwayen pou fè sa rive. Sa a enplike pwoteje ak ankouraje aksè nan kouvèti swen sante, kreye kapasite nan sistèm sante piblik la, garanti yon anviwònman politik favorab epi travay pou chanje pawòl k ap pale yo. Lè nou travay ansanm atravè sektè yo ak an patenarya ak kominote yo, nou ka kreye yon avni kote chak timoun ak fanmi gen opòtinite pou yo pwospere.
Comments