Edikasyon

Grandi avni nan Hatch, New Mexico

0

This post is also available in: English (Angle) Español ( Panyòl)

Vil Hatch nan sid New Mexico rekonèt kòm kapital Piman nan monn nan. Agrikilti se priyorite nan ti vil sa a, ki anrasinen nan fanmi yo pandan plizyè jenerasyon. Se yon zòn ki chaje ak istwa rich, eritaj kiltirèl ak fyète kominote a.

“Pa gen lòt kote tankou l nan monn nan. Kominote Hatch Valley a se yon gwo fanmi e nou toujou ede youn lòt, kèlkeswa sa k rive. Tout sa nou vle fè se ede e tout sa nou vle fè se grandi.”

Fanmi R. J. te kòmanse fè agrikilti toupre Hatch anvan yo te menm konsidere New Mexico kòm yon eta.

Sa gen kèk ane, Sipèentandan Lekòl Piblik Hatch Valley (HVPS) Michael Chavez te poze yon defi pou pwofesè l yo: kijan distri a ta ka ede elèv yo aprann nan fason ki konekte yo ak istwa agrikòl rich Hatch Valley a epi angaje kominote a? Youn nan pwofesè yo ki te ede reflechi sou solisyon an se HVPS Ag Moun Ki Bay Ankadreman Pou Enstriksyon an ki se Kim O’Byrne.

An 2022, O’Byrne te pran latèt nan demach pou aplike pou yon sibvansyon $300,000 Fondasyon Kellogg. Objektif sibvansyon an se pou sipòte vizyon Lekòl Leta Hatch Valley pou amelyore kalite lavi elèv yo atravè devlopman konpetans pou lavi ak preparasyon pou karyè ak fakilte. Anpil elèv se moun ki pale de lang oswa moun k ap aprann lang Anglè, sa ki ka kreye obstak pou opòtinite ak rezilta ekitab, sitou nan yon eta ki pa gen ase pwofesè bileng. Anplis de sa, kominote Hatch la se yon kote ki gen yon gwo kantite imigran, kidonk bay elèv yo edikasyon bileng ak chemen karyè pou fanmi ki pa pale Anglè kòm lang matènèl yo ede edikatè yo abòdepwoblèm sa a.

Premye etap la te enstale jaden vètikal ki konsève dlo nan chak klas elemantè. Jaden eksperyans sa yo te anseye plis pase 200 elèv ki gen ant 4 a 12 an enpòtans agrikilti nan STEM pandan y ap onore lang yo epi konble diferans ki genyen nan inekite nan aprantisaj. Elèv lekòl segondè ki nan zòn nan yo te ofri èd yo pou sipòte aprantisaj ki baze sou eksperyans sa a ak tout materyèl edikatif yo te ni an Anglè ni an Espanyòl.

Pwofesè Sandra Williams eksplike aprantisaj pratik PH tè a ann Espanyòl.

“Sa te bèl anpil pou n wè timoun yo te tèlman kontan lè yo wè ti branch k ap soti nan pye pwa yo epi yo di m ann Espanyòl bagay konsènan nivo pH plant lan ak fason pou m korije sa. Sa yo se elèv premye ane k ap pale de konpetans syans wo nivo nan lang matènèl yo.”

Tande elèv premye ane yo k ap pataje kè kontan yo nan yon eksperyans syans nan lang matènèl yo.

Jaden ki wo yo pa sèlman fèt pou enspire fyète nan plante manje, men tou pou devlope pwofesè, komèsan, syantifik, ak moun k ap fè rechèch alavni yo ki gen posibilite pou ede nan kominote Hatch Valley la alavni. Gwo pwojè a nan lekòl segondè ki nan zòn nan se yon kontenè ki gen kontwòl klimatik 40 pye ki pral grandi yon kantite ki egal ak 3 1/2 kawo tè pwodwi pa mwayen 97% mwens dlo epi sèvi ak limyè plant anndan kay la ak yon kategori varyab pou repwodui solèy la. Lekòl Segondè Hatch Valley ap grandi leti romèn ak leti ponmen pou kòmanse, ki pwodui ase pou bay depo manje lokal la yon fwa pa mwa, k ap sèvi an mwayèn 65 fanmi. Lekòl la ap envite kiltivatè lokal yo pou yo verifye fèm machandiz la kòm yon solisyon ki gen posibilite rezoud mank dlo ak plan pou fè eksperyans ak varyete piman ak fèy tankou pesi.

Kim O’Byrne, R.J. Goray ak Sandra Williams kanpe devan konntenè ki gen kontwòl klimatik la.

Yon lòt resous ki ra se veterinè, sitou sa ki bileng. Grasa èd sibvansyon WKKF a, HVPS pral ouvri pòt nouvo Klinik Veterinè/Laboratwa Aprantisaj Hatch Valley l la pou ede pwopriyetè ti bèt domestik pandan y ap edike elèv ki enterese pou vin veterinè. Apre sa, pwojè a ap elaji pou l gen ladan l yon klinik veterinè pou gwo bèt k ap sipòte pwodiksyon alimantè. Elèv yo ap pran swen “kabrit k ap manje gazon” nan lekòl la, epi travay ak modèl bèt apwopriye pou aprann medikaman veterinè.

“Lè m ale nan kou syans veterinè a, elèv yo gen gwo souri sa yo sou figi yo. Lè yo wè sa yo ka fè nan klas la, sa ba yo konfyans ki rive nan yon lòt nivo nèt lè yo etidye sa epi yo ale nan domèn sa a. Elèv ki nan Hatch Valley pa gen anpil opòtinite, kidonk kou syans veterinè sa yo vrèman elaji sa,” se sa Goray obsève.

Anplis de syans, byoloji ak agrikilti – maketin se te yon priyorite prensipal nan pwogram sa a tou – sa ki bay yon sans konplè sou tout eleman yo nan yon pwogram veterinè ak agribiznis ki gen siksè. 

Elèv maketing agrikilti New Mexico State University te kolabore ak elèv Hatch Valley yo pou devlope yon mak ak logo pou Hatch Valley Vet Center ak Animal Care & Learning Lab. Pwojè mak ki dire yon semès la te mennen elèv nan HVHS yo konprann nosyon kreyasyon mak ak logo – evalye, konpare ak ofri pwopozisyon pou chanjman. Reyalizasyon pwojè yo te gen enpak sou yon seri elèv ki enterese nan diferan pwofesyon.

Pou Sipèentandan Chavez ak pwofesè nan sistèm Lekòl Piblik Hatch Valley, pwojè sa a montre sa ki ka rive lè lidè yo gen gwo vizyon, kontinye ak aksyon epi travay pou kreye pwochen lidè ki gen konpetans kominote a bezwen. Y ap simen grenn pou grandi nan alavni epi avanse rezilta ekitab.

Lè yo mande Kim O’Byrne kisa ki fè l pi fyè, li pa ezite pou l di:

“Lè w wè timoun sa yo vin gen konfyans ak fyè de yon bagay. Pandan twò lontan, yo te santi yo te soti nan yon ti lekòl andeyò epi yo pa t gen anyen.”

Aprann sou New Mexico

Previous article

Comments

Comments are closed.